اندازه گیری بهره وری در شرکت های تولیدی به وسیله مدل های تحلیل پوششی داده ها (dea)

اندازه گیری، جزء عناصر اصلی چرخه بهره وری بوده، نقش محوری در بهبود بهره وری ایفا می کند. در این مقاله برای ارزیابی عملکرد شرکت های تولیدی، مدلی جامع با استفاده از مدل های تحلیل پوششی داده ها (dea) و با دخالت عامل زمان در مدل های مزبور به عنوان واحدهای تصمیم گیرنده (dmu) معرفی می گردد. به منظور یافتن مناسب ترین مدل از مدل های پایه ای dea برای واحدهای تصمیم گیرنده زمانی (dmut) مدل های bcc-ccr و ccr-bcc و bcc و ccr براساس دو عامل واقع بینانه بودن و توان سنجش در یک شرکت تولیدی بزرگ مورد آزمون قرار گرفته و مدل ccr برای این منظور مناسب تر از سایر مدل ها تشخیص داده شده است. با استفاده از مدل های dea که از دقت و صحت بالایی به دلیل استفاده از رویکرد ریاضی برخوردارند، اندازه گیری واحدهای غیرمشابه در قالب dmut با روشی خاص فراهم می شود. در این پژوهش از نهاده ها و ستانده های غیرمحسوس براساس دوره های زمانی ماهیانه استفاده شده و به وسیله مدل های ccr و رتبه بندی کامل (ap) کارخانجات مختلف تحت نظارت شرکت مزبور که تولیدات مختلفی دارند با یکدیگر مقایسه شده و به این ترتیب امکان مقایسه واحدهای غیرمشابه که یکی از محدودیت های مدل های dea است با روشی خاص میسر گردیده است. این وسیله، ابزار مناسبی برای کنترل و ارزیابی عملکرد شرکت های زیرمجموعه یک شرکت مرکزی (holding company) را فراهم نموده و امکان تخصیص صحیح مدیران به شرکت ها و توزیع پاداش و کارانه بین آن ها را براساس عملکرد امکان پذیر می سازد.